Vlaanderen pioniert in onbemand varen

Op het kanaal Ieper-IJzer en het kanaal Plassendale-Nieuwpoort zal een jaar lang een vanop afstand bestuurde onbemande duwbak grond vervoeren. Het gaat om een vaartuig van aannemings- en milieubedrijf Group De Cloedt, die de technologie inzake onbemand varen uittest. Maandag 18 november gingen de testen van start en heeft Vlaanderen een primeur te pakken. De Vlaamse Waterweg verleende op basis van recente Vlaamse regelgeving toestemming voor deze testvaarten.

Bekijk hier de reportage op Focus WTV.

De eerste zelfvarende duwbak maakt deel uit van de eerste vier volledig gemotoriseerde CEMT I en CEMT II Watertruck+ duwbakken van een totaal van 16 van Group De Cloedt. Een Watertruck+ duwbak zonder stuurhut met de naam Watertruck+ ‘X’, zal grond van Diksmuide naar Oostende vervoeren. Een traject, met weinig andere trafiek en daarom een ideale testcase.

Stapsgewijs onbemand

De eerste weken zal weliswaar nog een schipper aan boord zijn, wat het mogelijk maakt om in te grijpen wanneer nodig, ervaring op te doen en bij te stellen waar nodig.

Pas wanneer er uitvoerig getest is, zal de schipper het schip volledig vanop afstand besturen. Daarvoor ruilt hij zijn plaats aan boord in voor een centraal controlecentrum aan de wal.

“In de eerste fase wordt de technologie getest met bemanning aan boord. Zo kan de schipper steeds de controle over het vaartuig overnemen. Na voldoende testen zal het schip onbemande testvaarten doen. Dit houdt in dat een schipper/operator in het controlecentrum de duwbak manueel zal besturen waarbij hij zowel bestaande navigatiehulpmiddelen als nieuwe technologie ter beschikking heeft om een veilige vaart te garanderen”, zegt Patrick Degryse, voorzitter raad van bestuur van Group De Cloedt.

Nauwkeuriger varen

Het schip zal te volgen zijn via het Automatische Identificatie Systeem en automatisch een maximale snelheid van 6 km/u aanhouden. De technologie waarmee het vaartuig wordt aangestuurd, werd ontwikkeld en geïntegreerd door Seafar. In het Shore Control Center van Seafar in Antwerpen geven camera’s de schipper/waloperator een 360°-zicht. Zogeheten LIDAR-technologie scant de omgeving rond het schip, zodat de waloperator alles rondom zijn vaartuig nauwkeuriger dan ooit kan inschatten. Op strategische plaatsen hangen luidsprekers en micro’s waardoor de bestuurder geluiden of boodschappen van de binnenvaartbegeleiders hoort en erop kan reageren.

De veiligheid bij deze testvaarten waarborgen is een prioriteit en daartoe werden de nodige voorzieningen getroffen.

Louis-Robert Cool, CEO Seafar: “Seafar ontwikkelt technologie die het mogelijk maakt om geautomatiseerde binnenschepen vanop afstand te bedienen. Via het Shore Control Center worden meerdere onbemande schepen gemonitord en aangestuurd door een waloperator. Hiermee wil Seafar een antwoord bieden op het tekort aan bemanning in de binnenvaartsector en de operationele efficiëntie verbeteren. Het Shore Control Center maakt het mogelijk om met één waloperator verschillende vaartuigen aan te sturen.”

Vlaanderen als marktleider

Vlaanderen neemt inzake onbemand varen de vlucht vooruit waarbij overheden (De Vlaamse Waterweg, Port of Antwerp), onderzoeksinstellingen en de private sector nauw samenwerken.

Jacques Vandermeiren, CEO Port of Antwerp: “Als community builder, willen wij als haven een open innovatieplatform zijn voor veelbelovende start-ups zoals Seafar. Daarom stelden we vorig jaar een locatie (Doeldok) en een van onze schepen (de ‘Tuimelaar’) ter beschikking, waarmee Seafar de eerste testen met deze technologie heeft kunnen uitvoeren in de haven. Dankzij de positieve resultaten van deze testen kan de technologie nu worden ingezet voor commerciële vaart, een belangrijke volgende stap in de verdere ontwikkeling van slimme schepen.”

De recent aangepaste regelgeving in Vlaanderen maakte deze testvaarten mogelijk en zorgt voor een internationale primeur. De Vlaamse Waterweg creëerde als eerste waterwegbeheerder in Europa een kader dat Smart Shipping toelaat. Het testgebied voor geautomatiseerde en autonome vaartuigen omvat het volledige netwerk van De Vlaamse Waterweg. De test loopt van 13 november 2019 tot 13 november 2020.

“De Vlaamse Regering zet sterk in op innovatie. Innovaties met betrekking tot automatisering in de binnenvaart helpen de sector vooruit. Met het testen van onbemand varen bieden we een veelbelovend toekomstperspectief aan om het commercieel gebruik van de kleine waterwegen in Vlaanderen te stimuleren. Dit proefproject illustreert het belang en de mogelijkheden van innovatie in de binnenvaart”, aldus Lydia Peeters, Vlaams minister van Mobiliteit en Openbare Werken.

“De Vlaamse Waterweg nv is er van overtuigd dat innovaties met betrekking tot automatisering en digitalisering de sector vooruit kunnen helpen en zette daarom het Smart Shipping-programma op om regelgeving, scheepvaartmanagement en scheepstechnologie alle kansen te bieden in samenwerking met alle partijen. De nieuwe technologie die thans wordt ingezet zet binnenvaart nadrukkelijker op de kaart als groen, veilig en competitief alternatief voor het wegtransport. Smart Shipping zal de binnenvaart aantrekkelijker maken.”, aldus Chris Danckaerts, gedelegeerd bestuurder van De Vlaamse Waterweg nv.

Groepsfoto v.l.n.r.: Patrick Degryse, voorzitter raad van bestuur van Group De Cloedt; Lydia Peeters, Vlaams minister van Mobiliteit en Openbare Werken; Chris Danckaerts, gedelegeerd bestuurder van De Vlaamse Waterweg nv; Louis-Robert Cool, CEO Seafar

Bron: persbericht De Vlaamse Waterweg nv